Practica · 15 april 2022

Soortelijke warmte van Chocomel

Dit is een practicum/demonstratie dat ik van een vriendin heb gekregen. Het idee is simpel; warm chocomel op en bepaal de soortelijke warmte. Voor een bovenbouw klas kan je er het rendement van de kookplaat mee berekenen, voor de onderbouw kun je het vermogen van je kookplaat omrekenen naar het nuttig vermogen.

De meetopstelling om de soortelijke warmte van chocomel te bepalen

Voordat het practicum start moeten de leerlingen een tabel in hun schrift maken. Het aantal metingen is het aantal leerlingen in de klas. Dit is een goed moment om erop te letten dat de leerlingen meettabellen maken die verticaal zijn. Omdat bij wiskunde functietabellen horizontaal worden gemaakt gaat dat wel eens mis.

Als de leerlingen hun tabel klaar hebben weeg ik de pakken chocomel. Ik lees ik de weegschaalaanduiding voor bij een vol pak en een leeg pak. Dit moeten de leerlingen in hun schrift opschrijven. Eventueel kun je natuurlijk een leerling vragen om dit te doen. Afhankelijk van hoe nauwkeurig je wil werken kun je het bij de meting van één pak houden of alle pakken wegen. Je kan natuurlijk ook nog de pan op de weegschaal zetten.

Ik zet de kookplaat al aan voordat de metingen beginnen om ervoor te zorgen dat de pan al is opgewarmd. Belangrijk is dat de leerling die de temperatuur afleest ook roert (aangebakken chocomel is niet goed voor de meetresultaten ;-)… ).

Omdat het meer een demonstratie is dan een individueel practicum laat ik alle leerlingen één keer de temperatuur meten. Elke dertig seconden wordt de temperatuur afgelezen en verteld aan de klasgenoten. Zo zijn leerlingen toch bezig tijdens het opwarmen van de chocomel, ze moeten opletten welke temperatuur wordt voorgelezen.

Eén van de leerlingen leest de temperatuur af.

Aan de hand van de tabel maken leerlingen een grafiek. Dit moet een rechte lijn zijn. Deze lijn gebruiken de leerlingen om het verschil in temperatuur af te lezen. Hiermee kunnen ze dan met de massa en het vermogen van de kookplaat de soortelijke warmte van chocomel bepalen.

Als ze het goed hebben berekend krijgen ze een beker chocomel. Tip: dit is meer een winter practicum ;-), er wilden verdacht weinig leerlingen warme chocomel toen het 20 graden Celsius buiten was…